Amaç 7: Erişilebilir Ve Temiz Enerji

 Enerji,günlük hayatta kullandığımız ve çağımız gereği en temel ihtiyaçlarımız arasında yer alan bir gereksinim olarak nitelendirilebilir.çağımız teknolojileri, enerjiyi yüksek derecede kullanmamızı sağlarken bu konuyu biraz daha açtığımızda, tercih edilen enerji kaynakları çevre açısından çok da iç açıcı sonuşlar doğurmamaktadır.Öncelikle enerji kullanımını kömür, doğalgaz gibi fosil yakıtlardan ve aynı zamanda güneş ve rüzgar enerjisi gibi  yenilenebilir enerjı kaynaklarından karşılayabiliyoruz.

Sanayi Devrimi’nin gerçekleştiği tarihten buy ana fosil yakıtların kullanımı yaygınlık göstermiştir.Fakat yakın zamanımıza baktığımızda negatif yönde artış gösteren sonuçların giderek arttığını görmüş bulunmaktayız.Bunları hava kirliliği,iklim değişikliği,petrol savaşları veyaşam alanlarının yok oluşu gibi örneklendirmeleri çoğaltmak mümkün.Devam edersek, 2022’de World Energy Council’in yapmış olduğu ve  bölgesel olarak dünyada olan enerji sorunlarını içerdiği  bir makalesinde, Afrika’da yenilenebilir enerjı kaynaklarının olmasına rağmen kullanım verimliliğinin az olduğunu söylerken avrupada bu verimliliğin daha yüksek olduğunu dile getirmiştir1.Örnekler biraz daha detaya indirgendiğinde Türkiye hakkında da söyleyebilmek mümkün. Örneğin,  World Bank 2017’de çıkardığı analiz tablolarında, Türkiye’nin iyi hatta yüksek seviyede yenilenebilir enerji kaynak imkanları olduğunu, fakat bunların olmasına rağmen orta seviyede bir kullanım verimliliği olduğunu tabloda açıklamıştır234.

Yenilenebilir enerji kaynakları’nın Türkiye’deki olanakları çok olmasına rağmen yapılan çalışmalar ve projeler verimliliği az olmuş, yapılan yatırımlar da maalesef yeterli düzeye ulaşmamıştır.Örnek vermek gerekirse,güneş pillerini ve jeotermal enerji kullanımını öyleyebiliriz. Uzun ömürlü ve çevre dostu olmasıyla bilinirken Türkiye’de bunların daha çok kullanılabilmesi için gerekli yatırımların çoğaltılması gerektiği düşünülmektedir.5,6Bir diğer örnek olan biyomas-biyokütle enerji kulanımı, ülkemizde yaygınlığı diğerlerine göre daha azdır.5,6Bunu geliştirmek için hibrid tohum üretimi, ya da çöpten enerji üretimini de arttırmak adına, Avrupa’da yapılmış olan yakma santrallerininin ülkemizde  gereken teknolojiyle geliştirmemiz gerekmektedir5–7.

Temiz enerji kaynakları geleceğimiz açısından önem taşımasının temelleri arasında sağlıklı  bir gelecek hedefi yatmaktadır.2012 yılının verilerinde 1.1 milyar insanın enerji ihtiyacının karşılayamadığı görülmüştür.2Bu her ne kadar geçmiş bir veri olsa da günümüzde de ihtiyacını karşılayamayan insan sayısı varlığı sürüyor.Bunun önüne geçebilmek için fosil yakıtlar yerine doğal,temiz ve yenilenebilen enerjileri kullanmamız gelecek nesillerimiz ve doğamız için çok büyük bir önem taşımaktadır ve bunun için duyarlı olmamız yetmediği, aynı zamanda harekete geçmemiz gerektiği vurgusu yapılmalıdır.Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları da bu konu üzerinde uyanış ve faaliyete geçme hedefi taşıdığı bu 18 amaçtan biri de,  temiz ve erişilebilir enerji kaynaklarıdır8.Bu amaçlar da aşağıda verildiği gibi şu şekilde sıralanabilir;

1. 2030’a kadar uygun fiyatlı, güvenilir ve modern enerji hizmetlerine evrensel erişimin sağlanması8.

  • 1.1. Elektriğe erişebilen nüfusun oranı8.
  • 1.2. Isıtma, aydınlatma ve yemek yapmada temiz yakıt ve teknoloji kulllanan nüfus oranı8.

2. 2030’a kadar yenilenebilir enerjinin küresel enerji kaynakları içindeki payının önemli ölçüde artırılması8.

  • 2.1. Toplam nihai enerji tüketimindeki yenilenebilir enerji payı8.

3. 2030’a kadar küresel enerji verimliliği ilerleme oranının iki katına çıkarılması8.

  • 3.1. Ekonominin Enerji Yoğunluğu8.

a. 2030’a kadar yenilenebilir enerjiyi, enerji verimliliğini ve gelişmiş ve daha temiz fosil yakıt teknolojisini kapsayan temiz enerji araştırmaları ve teknolojilerine erişimi kolaylaştırmak için uluslararası iş birliğinin geliştirilmesi ve enerji altyapısı ve temiz enerji teknolojisi alanlarına yatırımın teşvik edilmesi8.

  • a.1. 2020 itibariyle 100 milyar dolarlık ödenebilir taahhüt doğrultusunda (gelişmekte olan ülkelerin ihtiyaçlarını ele almak için BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’ne taraf ülkelerce üstlenilen) her yıl için seferber edilen ABD doları miktarı8.

b. 2030’a kadar özellikle en az gelişmiş ülkeler, gelişmekte olan küçük ada devletleri ve karayla çevrili gelişmekte olan ülkeler olmak üzere gelişmekte olan ülkelerde, bu ülkelerin destek programları çerçevesinde herkese modern ve sürdürülebilir enerji hizmetleri sunabilmek için altyapının genişletilmesi ve teknolojinin geliştirilmesi8.

  • b.1. Sürdürülebilir kalkınma hizmetlerine teknoloji transferi ve altyapıya finansman aktarımı şeklinde yapılan doğrudan yabancı yatırımların ve GSYH’nın yüzdesi olarak enerji verimliliğindeki yatırımlar8.

       

      Kaynaklar:

  1. World Energy Issues Monitor | 2022 | World Energy Council. Accessed May 8, 2022. https://www.worldenergy.org/publications/entry/world-energy-issues-monitor-2022
  2. Sustainable Development Goal on Energy (SDG7) and the World Bank Group. Accessed May 8, 2022. https://www.worldbank.org/en/topic/energy/brief/sustainable-development-goal-on-energy-sdg7-and-the-world-bank-group
  3. RENEWABLE ENERGY Double the share of renewable energy in the global energy mix. Accessed May 8, 2022. http://www.un.org/Depts/Cartographic/map/profile/world.pdf.
  4. İlhan Eroğlu D, Gör Mustafa Necati Çoban A, Gör Nalan Kangal Ö. THE EVALUATION OF THE TR83 REGION IN THE CONTEXT OF CLEAN ENERGY *.
  5. Gençoğlu MT. Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Türkiye Açısından Önemi.
  6. Kayişoğlu B, Diken B, Üniversitesi NK, et al. Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Kullanımının Mevcut Durumu ve Sorunları. J Agric Mach Sci. 2019(2):61-65.
  7. Tuba YAKICI AYAN D, Hakan PABUÇCU A. YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI YATIRIM PROJELERİNİN ANALİTİK HİYERARŞİ SÜRECİ YÖNTEMİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ 1 EVALUATION OF THE RENEWABLE ENERGY INVESTMENT PROJECT WITH ANALYTIC HIERARCHY PROCESS METHOD. Suleyman Demirel Univ J Fac Econ Adm Sci Y. 2013;18(3):89-110.
  8. Erişilebilir ve temiz enerji | Kuresel Amaçlar. Accessed May 8, 2022. https://www.kureselamaclar.org/amaclar/erisilebilir-ve-temiz-enerji/

      Görsel Kaynaklar:

  1. İlhan Eroğlu D, Gör Mustafa Necati Çoban A, Gör Nalan Kangal Ö. THE EVALUATION OF THE TR83 REGION IN THE CONTEXT OF CLEAN ENERGY *.
  2. Erişilebilir ve temiz enerji | Kuresel Amaçlar. Accessed May 8, 2022. https://www.kureselamaclar.org/amaclar/erisilebilir-ve-temiz-enerji/

Denetleyen:Meryem Melise KAR

Yorum bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir